NÓI LỐI
Tam bình ngày nắng đổ vàng sông
Có người mẹ nhớ chồng nhớ con rát ruột
Câu vọng cổ bên sông nghe buồn não nuột
Người đi biệt không về để bưởi sầu bưởi chẳng đơm bông.
Ngày đó! Cha ủ hương bưởi vào tóc mẹ rồi dang lưng cõng quê hương mang trái tim yêu nước lên đường kháng chiến. Mẹ ở lại với tháng ba và nỗi nhớ cứ luân phiên bày biện trên thửa ruộng vồng khoai và trên đôi mắt nâu…
VỌNG CỔ
1- …hiền.
Mẹ gạt bao ưu tư khắc khoải muộn phiền.
Lấy tình yêu quê hương làm lẽ sống, nuôi con cho chồng đi đánh giặc miền xa (-)
Giọt mồ hôi tuôn trên rẫy mía luống cà, đào hầm nuôi quân tiếp lương tải đạn.
Lòng mẹ Tam bình hiền như mảnh áo nâu, mà chiến tranh cứ cày sâu nếp nhăn trên đuôi mắt.
NGÂM DẶM
Cha đi từ bấy đến giờ
Áo nâu mẹ khép đêm thờ thẫn trông
Đã bao mùa cải lên ngồng
Bưởi nhà già cội người không thấy về.
2- Một đêm chưa hết giêng hai con chim quốc gọi bạn tình thê thiết, cây cà na mùa sái trổ bông buồn.
Dòng sông đau theo mẹ sóng cuộn cuồn.
Tin đưa về ba sắp nhỏ không còn nữa, hoa muống tỉ tê buồn úp mặt khóc tím bờ quê. Nỗi đau cứ nhúng vào trũng mắt đỏ hoe, tay gầy bấu ngực mẹ nghe lòng quặn thắt. Mạch quê hương dập dồn se sắt, còn nhịp đập Tam Bình cứ quay quắt giữa buồng tim.
LÝ CHIỀU CHIỀU
Dặt dìu nỗi nhớ trong lời ru
Mái dằm khua
Mẹ ru khúc tình non nước
Tiễn con tiếp bước cha lên đường
Đi giữ quê hương mình
Cho Tam bình vẹn một màu xanh
Sông quê mát trong ngọt lành.
Bao lần tiễn con đi là bấy lần mẹ lặng lẽ giấu nước mắt vào mưa gửi buồn vào bông bần bông khế. Rồi chiến tranh cướp dần đi từng đứa con của mẹ để bưởi chẳng buông hương đất nứt nẻ lúa khô…
VỌNG CỔ
5…đòng.
Sáu đứa theo cha hóa mây trắng mây hồng.
Gió Song Phú không dám lùa mà đứng lặng, sợ lạnh đôi tay gầy chi chít những chỉ đau.
Tóc mẹ từng ngày khô như bông mía bông lau, bát canh cải trời chừng như có sóng. Chiều Tam Bình hoàng hôn lóng ngóng, buông xuống dòng Cái Ngang sắc tím gam buồn.
6. Nay quê thanh bình bổi hổi xuân vui, hương thủy chung hòa giọt yêu thương chảy vào lòng đất.
Mẹ phơi tự hào trên từng cành cam nhánh quýt, phơi kiên cường cùng khí phách phương nam (-)
Mẹ là gió đồng quê là hương bưởi nồng nàn, là Trăng Tam Bình là dòng Cái Ngang mát ngọt.
Quành quạch đứng bờ sông nhớ con kêu đứt ruột, mẹ nhớ ai mà não nuột ru rằng:
Ầu ơi…
Con ơi con ngủ cho lành
Mẹ ru hương bưởi hương chanh nồng nàn
Tam Bình khí phách hiên ngang
Tổ quốc gọi, là sẵn sàng ra đi.
NGƯỜI MẸ TAM BÌNH
Tác giả Trần Ngọc Hoà