(Lối vào phụng hoàng)
Không biết gió Đông Hải ru gì?
Mà hôm nay sóng biển dào dạt quá
Đồng muối trổ bông trắng xoá
Cùng một màu với búi tóc của mẹ
PHỤNG HOÀNG (8 câu)
…ta.
Búi tóc quả cau, búi tóc già trước tuổi
Bao năm dầm mình trên ruộng muối
Mặn ướp nắng mài – nên tóc mẹ sớm phai
Chân dộp tay chai
Mồ hôi xối mắt cay – làn da đen nhẻm đen nhèm
Dưới đồng bông muối to – trên lưng bông muối nhỏ
Trời đổ mưa rồi – những bông muối rách bươm.
Đàn trỗi cung thương
Đêm Bạc Liêu – ai ca – vọng cổ thiệt mùi
Bản Dạ cổ hoài lang giọng thương nhớ ngậm ngùi
“Đừng phụ nghĩa tào khang, đêm luống trông tin bạn
Ngày mỏi mòn như đá vọng phu”
Lòng của mẹ tôi cũng nhớ thương oằn nặng
Bởi bao năm cha đi biệt không về
Để song loan – gõ nhịp nặng nề.
Xưa chinh phụ trong dạ cổ hoài lang nhớ chồng não nuột. Thì nay thiếu phụ trong bài vọng cổ quê hương cũng nhớ chồng rát ruột, khi nhìn muối Bạc Liêu trắng muốt trên…
VỌNG CỔ
1- …đồng.
Chinh phụ xưa biết có được trùng phùng.
Còn thiếu phụ nay bao năm trời trông miết, không biết chồng mình giờ ở nơi nao?
Đêm nhớ chồng thiếu phụ hỏi trăng sao “Hòa bình rồi mà người xưa đâu chẳng thấy?”.
Trăng sụt sùi vội trốn vào mây, sợ thiếu phụ gầy nhìn thấy mình đang khóc.
2- Đêm Gành hào ai giấu buồn trong búi tóc – mà muống biển chao dao trằn trọc suốt đêm dài.
Mẹ sống với niềm tin và lòng yêu nước tràn đầy.
Thời can qua muối của mẹ cũng góp phần giữ nước, thúng nắng thúng gió đổi hũ gạo nuôi quân (-)
Giọt mồ hôi hoà lòng yêu nước của diêm dân, nên trong vị mặn ta nghe hậu ngọt.
Dù phải trải qua bao cơ cầu đắng đót, những trái tim hồng vẫn đập nhịp vì quê.
LÝ NĂM CĂN
Đồng xanh đua với rừng xanh
Cùng nhau thoả sức mông mênh
Ruộng muối ban trưa long lanh
Từng bông trắng lưng áo mẹ
Cùng nhau hứng gió trùng khơi
Cùng nai lưng giữa trời phơi
Trúng thất được thua
Lăn lóc cùng mùa.
Hôm nay mẹ đứng nơi đây khoé mắt cay cay nhưng không phải nó cay vì mồ hôi rơi hay vì phơi nắng mặn. Mà vì bởi quá vui cảm xúc trào không ngăn đặng, mẹ để nước mắt mình rơi ướt đẫm cả môi…
VỌNG CỔ
5- …cười.
Mẹ thắp nhang khấn cha mà xúc động nghẹn lời.
Ông ơi! Muối Bạc Liêu nay đã sáng ngời thương hiệu, còn được công nhận di sản văn hoá phi vật thể quốc gia (-)
Hạt muối trắng hồng mang hương vị phù sa, mặn của trùng khơi và mặn mồ hôi nước mắt
Ngọt nghĩa nhân ngọt tình người tình đất, có cả tình quê nên hương vị rất đậm đà.
6- Nhà này ba đời với nghề cực khổ chẳng kêu ca, cái nghề mà ngửi đâu cũng ra mùi mặn.
Nắng mặn, gió mặn, rồi nụ hôn cũng mặn – mà qua cái mặn rồi ngọt tụ lại ở đầu môi. Đời diêm dân đúng là cơ cực lắm ai ơi, nhưng mỗi lần ngắm bức tranh của Bạc Liêu xứ sở.
Bức tranh có đồng bông muối trổ, diêm dân lại quên đi bao cực khổ nhọc nhằn.
Món ăn nêm muối Bạc Liêu
Thơm từ khói bếp quê chiều thơm ra
Mùi cần lao ấy bay xa
Cho ta hương vị đậm đà khó quên.
VỊ NGỌT TRONG HẠT MUỐI BẠC LIÊU
Tác giả Trần Ngọc Hoà